معماری پله

گروه معماری پله

راه پله ها نه تنها ابزاری برای سیرکولاسیون عمودی اند، بلکه معماری پله ها در مقیاس و جاذبه ی زیبایی شناسي ساختمان نقش عمده ای در فضای درون و برون معماری دارد. از دور می توان حرکت افراد بر روی پله را مشاهده کرد، و از درون راه پله عمودی، ناظر می تواند پرسپکتیوها و گوشه های متفاوت ساختمان را ببیند. يکي از شاهکارهاي معماری پله ها اثر برنده جایزه پیتزکر سال ۲۰۰۱، هرزوگ و دمورن است که تاکیدی بر این باور است که خیز پله و کف پله نه تنها عناصر معماری با ارزشی در سیرکولاسیون معماری هستند بلکه مولد و زاینده تحرک و پویایی اند که بر اهمیت پروژه ساختمانی می افزایند. سایر اجزاي معماری پله، نرده ی پلکان برای محصور کردن، جلوگیری از افتادن است و برقراری تعادل است. اجزای معماری پله عبارتند از کف پله، پیشانی پله، نرده پله آبچکان پله، پاگرد پله.

گروه معماری پله
پلان معماری پله گرد

پلان معماری پله گرد

پله های گرد و مارپیچ اغلب به نحوی طراحی شده که نقاط کانونی فضاهای معماری اند و از لحاظ طراحی پلان به نحوی در فضا در نظر گرفته شده اند تا ناظر را تحت تاثیر قرار دهند. بخش بالایی راه پله مارپیچ در «ویلا فرنس» در لاتزیو، ساخته شده در سال ۱۵۵۹ میلادی، طرح باشکوه و مجللی است- طراحی معماری بنا ترکیبی از پلازای ایتالیایی، ویلا و قلعه فرانسوی است، راه پله های شاهکار این مجموعه به طبقه سوم می رسند و توسط سی جفت ستون های دوریکی، یونیکی و کرنتینی نگاه داشته شده اند. پلان معماری پله گرد جنبه ی غافلگیر کننده اي دارد و در فضاهای داخلی وسیع بهتر عمل می کند. پلکان مارپیچ گرد پیرامون میله مرکزی می چرخد و بسیار مناسب برای فضاهای کوچک است، اگرچه از لحاظ کاربری برای کودکان و سالخوردگان مطلوب نیست. جزئیات نقشه معماری پله برقی.

طراحی معماری پله

راه پله ها جزء مهم ساختمان هستند که دسترسی به طبقات مختلف و بام را فراهم می کنند- شامل یک رشته پلکان و یک یا چند پاگرد بین طبقات می باشند. انواع گوناگون طراحی معماری راه پله ها با چیدمان پله ها و اسلب های پاگرد ساخته می شوند. طراحی اجزای پلکان، پاگردها و تیرها و دیوارهای نگاه دارنده در طراحی راه پله با اهمیت است. انواع مختلف راه پله ها بر اساس ملاحظات هندسی وجود دارند و طبقه بندی معماری پله ها بر اساس سامانه ی سازه است. توزیع بارها بر اساس انتخاب دهانه ها، ارتفاع و عمق کف پله است. پله های بتنی ممکن است در طراحی بسیار هزینه کمی داشته باشند، اما در عمل نسبت به پلکان چوبی و فلزی پر هزینه هستند و علت آن قالب بندی و دقت در اجراست. می توان تیر چوبی و فلزی برای معماری پله ها را تا دقت میلیمتری ساخت.

طراحی معماری پله
شاهکار معماری پله

شاهکار معماری پله

معماری راه پله ترکیبی از فرم و عملکرد، فضای بالاتر و پایین تر است و بیان کننده قدرت، مقام و یا نشانه ی برتری معنوی و صعود به سطح بالای دانش است. کتاب جدیدی که توسط Thames & Hudson, با عنوان The Staircase: The Architecture of Ascent منتشر شده است به بررسی تاریح و معنای راه پله می پردازد،‌از پلکان های ساده و یک طرفه «هرم مایا» تا رمپ های مارپیچ فرانک لوید رایت در«موزه گوگنهایم» و طراحی های معاصر با کمک رایانه. راه پله اهرام مایا در چیچن ایترا،‌ مکزیک نمونه اولیه از راه پله ساده و مستقیم است – و از نیاکان طراحی راه پله های پس از آن است. «فانوس» در گنبد راه پله یکی از ویژگی طراحی است – که امکان ورود و نفوذ نور را به فضای داخلی امکان پذیر کرده است. به طور مثال، «فانوس» در ساختمان «شاتو چمبورد» در فرانسه سقفی صاف آرایش شده.

معماری پله های عجیب

نمونه ای از شکوه و جلال پله های عجیب معماری فرانسوی در عصر روشنگری، ‌ساخته شده در نیمه اول قرن هفدهم، راه پله مارپیچی بیضی در Abbey of Prémontré در آیزن است. معماران آن زمان روح باطنی و رمزی فضا را با مجموعه ای از نور بر روی سنگ و سایه های پلکان خلق کردند. معمار بتلاسار نویمان در «قلعه آگوست سوربور» نزدیک کلن، یکی از فوق العاده ترین پله های آلمانی روکو را ساخت. معمار، برای حفظ سبک آن زمان، کم تر نگران زیبایی مصالح به صورت منفرد بود تا اثر جلوه ی بصری کلی، و سنگ مرمر از جمله مهم ترین مصالح بود. راه پله های زیبا و ظریف در «ساتون دلوال هال» در نوتامبرلند در انگلستان به سبک پالادین، از شاهکارهای دیگر معماری راه پله است. در سایر نقاط اروپا، به طور مثال پلکان در انگلستان نمادی از اعتبار و آداب و رسوم منطقه بود.

معماری پله های عجیب
معماری پله های مدرن

معماری پله های مدرن

از آن جمله اند معماری پله های مدرن، شاهکار ‌موزه گوگنهایم در نیویورک اثر فرانک لوید رایت که در سال ۱۹۵۹ تکمیل شد. کیفیت نمادین ساختمان از رمپ مارپیچی است که پیرامون دهلیز دایره ای قرار گرفته و حرکت بازدیدکنندگان در شش طبقه موزه است که سبب وحدت و پیوند فضای درونی و بیرونی است. در مرکز پمپیدو در پاریس که توسط رنزو پیانو و ریچارد راجرز در سال ۱۹۷۷ طراحی شد پلکان با ژست نمایشی و پرطمطراقی که دارد در عرض کامل نمای ساختمان قرار دارد و نمونه ای موفقی از عملکرد و هندسه است که در شش طبقه سراسر نما کشیده شده است. از جمله دیگر پله های مدرن پله های معلق است که به نظر سبک تر و شناورتر در فضا هستند. با طراحی پلان آزاد راه پله شناور امکان ورود نور فراوان به فضای داخلی اتاق ها و حتی زیرزمین فراهم مي شود .

طراحی معماری راه پله و آسانسور

ThyssenKrupp یکی از سازندگان آسانسور، اطلاعات جدیدی در مورد سامانه ی آسانسور بدون کابل کشی يمنتشر کرد که بازخوانی جنبش اختراعات ۱۸۵۳ است. چنین سامانه ای، حمل و نقل افقی و عمودی را امکان پذیر کرده ‌و دارای ظرفیتی است که برای طراحی آسمانخراش های خلاق با حذف محدودیت ها در ارتفاع و ابعاد شفت آسانسور مناسب است. آسانسور چند کابین در لوپ حرکت می کند، مشابه سیرکولاسیون حمل و نقل عمومی که تعداد زیادی خودرو به طور همزمان حرک می کنند. با استفاده از سامانه ترمز چند سطحی، داده های بی سیم، سامانه ی میریت انرژی، سبب طراحی معماری آسانسوری شده که دوستدار محیط زیست و از لحاظ زمان انتظار کاربر بهینه است.

طراحی معماری راه پله و آسانسور
پله در معماری داخلی

پله در معماری داخلی

پله در معماری داخلی بایستی به نحوی طراحی شود تا با ملک ترکیب و در طول عمر ساختمان مورد استفاده قرار گیرد؛ به این سبب اولین نکته مکان و موقعیت راه پله در فضای داخلی است. دفتر معماری «آینه» در تهران ، خانه مسکونی «بهار» را برای خانواده چهار نفره با هدف ایجاد یک خانه دو طبقه به سبب کوچکی زمین طراحی کرده است. طبقه همکف به والدین و طبقه دوم به کودکان اختصاص یافته است. این استودیوی معماری فضای داخلی ساختمان را به دو بخش عملکردی تقسیم کرده است: فضاهای عمومی شامل آشپزخانه، اتاق نشیمن و سالن پذیرایی در شرق ساختمان و فضاهای خصوصی شامل اتاق خواب و سرویس بهداشتی در غرب. چنین تقسیم بندی سبب شده تا فضاها در دو طبقه سازماندهی شوند و برای اتصال از لحاظ بصری و عملکردی از درب ورودی، راه پله مجسمه مانندی در معماری داخلی بنا.

پله در معماری ایران

در معماری ایران باستان می توان به معماری تخت جمشید اشاره کرد که طراحی و شکل گیری ورودی به نحوی بوده که ساختمان روی سکو قرار گرفته و تعداد زیادی پله به ورودی بنا منتهی می شده، استفاده از ستون های بسیار بلند در آستانه ورودی و پله های بسیار زیاد و دهانه های بزرگ و بلند، ورودی های بسیار با شکوه و عظیم ایجاد کرده است. پله در معماری سنتی ایران نقش مهمی دارد. ساختمان کعبه زرتش در نقش رستم ساختمانی چهار گوشه و سنگی که ورودی و درگاه آن بلندتر از کف زمین است و دسترسی به آن با تعداد زیادی پله صورت می گرفته است. در نقشه کاخ سروستان نیز ایوان اصلی همانند ورودی کاخ است که با تعداد پله به درگاه می رسد. در معماری قدیم ایران راه پله های مارپیچ و پله هايی که به بام ها و فضاهای داخلی و خارجی بنا راه دارند..

پله در معماری ایران
ضوابط معماری پله

ضوابط معماری پله

نیمی از حوادث در داخل و درون ساختمان ها بر روی راه پله اتفاق می افتند، به ویژه خرسالان و سالخوردگان در خطر هستند. با رعایت ضوابط صحیح معماری پله چنین خطری کم تر خواهد شد زیرا اقدامات و احتیاط اولیه برای محافظت در برابر تصادف و سقوط در نظر گرفته می شود. چیدمان هندسی و تعداد پله پشت سر هم تاثیر قابل توجهی بر توانایی افراد برای استفاده صحیح راه پله، راحتی و محدودیت های خیز پله دارد. خیز(ارتفاع یک رشته پله) بایستی یکنواخت باشد. در رشته پلکان مستقیم، اندازه گیری بایستی در امتداد محورمرکزی رشته پله ها باشد. عرض و ارتفاع راه پله با اهمیت است.